Topraktaki Yaratıklar: Kök Yaprak Bitleri 25/01/2024

Çoğu yetiştiricinin ürünlerinde yaprak biti salgınları yaşanmıştır. Çoğu zaman, birçok bitki türünün genç, yeni büyümesinde bulunurlar. Bununla birlikte, çeşitli bitki türlerinin kök sisteminden büyüyüp beslenen ve kök yaprak bitleri olarak sınıflandırılan yaprak bitleri de vardır. Bu yaprak bitleri bitkilerin üst kısımlarından beslenenlerle aynı değildir.

Yaşam döngüsü

Çoğu Pemfigus türü olan kök yaprak bitlerinin çeşitli türleri vardır .

Her bir tür sınırlı sayıda bitki türüyle beslenir, ancak bazıları daha geniş bir bitki konakçı yelpazesine sahiptir. Kök yaprak bitlerinin rengi farklılık gösterir ancak çoğu beyaz, beyazımsı sarı veya kahverengi renktedir. Yetişkinler, yeni gövdelerde ve yapraklarda bulduğunuz yaprak bitlerine benzer, ancak çoğu armut şeklindedir ve antenleri ve bacakları daha kısadır. Çoğu kök yaprak bitinin, yer üstündeki benzerleri gibi karın bölgesinin ucundan çıkıntı yapan kornişleri veya "kuyruk boruları" vardır.

Tüm yaprak bitleri gibi onların da kök, çiçek soğanı ve rizom gibi yer altı yapılarından şeker açısından zengin özsuyunu çıkaran delici, emici ağız parçaları vardır. Kök yaprak bitleri, yaşam döngülerinin ilerleyen dönemlerinde kendilerini kaplayan beyaz, mumsu bir salgı üretir ve bazıları, yetiştirme ortamında ilerledikçe geride kalır. Bu genellikle beyaz mumsu veya iplik benzeri bir maddeyle kaplı unlu böceklerle karıştırılır. Gerçek böceği görmek için el merceği kullanmak ve kökleri gözlemlemek en iyisidir.

Kök yaprak bitleri, kök sistemi üzerinde yoğun bir alanda kümelenme eğiliminde olan perileri doğurur. Bu kanatsız "sürüngenler", yer üstündeki benzerleri kadar hızlı hareket etmezler ancak yine de drenaj deliklerinden kaptan konteynere yayılabilirler: ya saksıdan saksıya sürünebilirler ya da sulama suyuyla taşınabilirler. Ayrıca yetiştirme ortamı artıkları veya ekipman üzerinde de aktarılabilirler.

Sonbaharda, özellikle toprak sıcaklığının düştüğü yerlerde, kanatlı yetişkinler topraktan çıkar ve gövdelere ve kalıntılara yumurta bırakır, böylece ilkbaharda popülasyonları yeniden başlayabilir. Seralarda kanatlı kök yaprak bitleri o kadar yaygın değildir ancak enfekte ettikleri kaptaki popülasyon çok fazla olursa ortaya çıkabilir. Kanatlı yetişkinler bitkilerin gövdelerinde gezinebilir ve yalnızca yaprakları ve hassas dokuları etkileyen yaprak bitleriyle karıştırılabilir. Büyüyen ortam sıcaklıkları sıcak olduğunda yaşam döngüleri çok daha kısadır, bu nedenle ilkbahar sonları ve yazın sıcağında sayıları hızla artabilir.

Bitki Hasarı

Kök yaprak bitlerinin küçük enfeksiyonları bitkide önemli hasara neden olmaz. Ancak popülasyon arttıkça bitki köklerindeki yaralar, özellikle bitkiler stres altındaysa, kök hastalığı patojenleri için giriş noktaları haline gelebilir. Bitki kökleri besin maddelerini alamaz ve bu nedenle yapraklarda besin eksikliği görülebilir. Bitkiler genellikle güçten yoksundur, daha küçüktür ve özellikle günün sıcak saatlerinde solabilirler.

Kök yaprak bitleri hızlı hareket etmediğinden enfeksiyonlar genellikle birkaç bitkiyle sınırlıdır ve başlangıçta yavaş yayılır. Semptom gösteren bitkileri kontrol etmek en iyisidir. Kök topağının dışında kalan beyaz toz veya mumsu maddeyi görürseniz, bu büyük olasılıkla kök yaprak bitleridir. Mumsu beyaz maddenin unlu böceklerin üzerindeki aynı birikintilere çok benzediğini unutmayın, bu nedenle her iki böcek de çok farklı göründüğü için kökleri bir el merceğiyle inceleyin. Ayrıca beyaz mumsu malzeme bazen mantar oluşumuna benzeyen beyaz şeritlere sahiptir. Yine bir el merceğiyle büyümeye bakın veya bitkiyi onay için bir teşhis laboratuvarına gönderin.

Yetiştirme Ortamları

Bazı kaynaklar kök yaprak bitlerinin yetiştirme ortamından gelebileceğini iddia ediyor. Kök yaprak bitlerinin yaşam döngülerinin çoğunu veya tamamını mineral toprakta geçirdikleri doğrudur, ancak bataklıkta yetişen bitki materyali kök yaprak bitlerinin tolere edemediği sudan yarı suya kadar değişen bitki materyali olduğundan genellikle turba yosununda bulunmazlar. Ağaç kabuğu ve Hindistan cevizi ağacı kabuğu yer üstünde bulunur ve perlit ve vermikülit 1000 °C'ye (1800 °F) kadar ısıtılır, bu da kök yaprak bitlerinin hayatta kalmasını imkansız hale getirir. Kök yaprak bitleriyle kirlenmiş yetiştirme ortamının yeniden kullanılması veya sağlıksız bileşenlerden veya mineral topraktan yetiştirme ortamı yapılması, kök yaprak biti sorununu ortaya çıkarabilir.

Kültürel Kontroller:

Kök yaprak biti popülasyonlarının yıl boyunca kalabileceği seralarda stok bitkileri veya "evcil hayvan bitkileri" tutmaktan kaçının.
Kök yaprak bitlerinin yeni bir ürüne aktarılabileceği saksıları yeniden kullanmaktan kaçının.
Kök yaprak biti popülasyonlarını da barındırabilecek bankların altındaki yabani otları çekin.
Kök yaprak biti saldırısına karşı duyarlılığın azaltılmasına yardımcı olmak için bitki stresini (az/fazla sulama, yanlış beslenme vb.) en aza indirin.
Kök yaprak bitleri kuru koşullarda gelişir, bu nedenle yetiştirme ortamını nemli veya ıslak tutun.
Mümkünse kök yaprak bitlerine dayanıklı bitki çeşitlerini kullanın.

Aktif bileşenler turba yosunu ve ağaç kabuğu gibi organik bileşenlere bağlanabildiğinden ve sistemik böcek öldürücülerin çoğu bitkinin üst kısımlarında biriktiğinden, kök yaprak bitlerinin böcek öldürücülerle kontrol edilmesi zordur.

Böcek ilacı uygulaması yaparken, kök yaprak bitleri kök topunun dışında ve altında bulunma eğiliminde olduğundan, yetiştirme ortamının iyice ıslatıldığından emin olun. Ayrıca mumsu salgılar böcek ilaçlarına karşı koruyucu bir bariyer görevi görür. Biyolojik kontroller faydalıdır ancak bazı kaynaklar bunlarla sınırlı bir başarı elde etmiştir.

Kök yaprak bitlerini kontrol etmenin en iyi yolu, duyarlı bitkileri periyodik olarak saksılardan çekmek ve bitki köklerini kök yaprak bitleri veya beyaz, mumsu salgılar açısından incelemektir. Bitkilerinizden bazılarında kök yaprak bitleri varsa, onları atmak en iyisidir. Her ne kadar sera bitkilerinde kök yaprak bitleri çok yaygın olmasa da, besin eksikliği gösteren bitkiler görürseniz, kök hastalıklarının yanı sıra kök yaprak bitlerini de incelemek gerektiğini unutmayın.

Ufuk GÜLLÜ

Botanist & Doğa Bilimci & Yazar