Patojen Profili: Sclerotinia 25/01/2024

Daha çok beyaz küf veya pamuksu küf olarak bilinen Sclerotinia sclerotiorum'un ciddi bir sera hastalığı olduğu söylenmemektedir. Bununla birlikte, alyssum, begonia, gazania, sardunya, gerbera, gloxinia, larkspur, lobelia, petunya, stoklar, vinca ve zinnia dahil olmak üzere çok çeşitli sera bitkilerinde kök çürüklüğü, gövde çürüklüğü, yeşillik ve yaprak saplarında yanıklığa neden olabilir.

Daha çok lahana, havuç, yonca, fasulye, kereviz, kişniş, narenciye, salatalık, patlıcan, marul, çeşitli kavunlar, yer fıstığı, biber, patates, soya fasulyesi, kabak ve domates gibi tarla bitkilerinde, nem ve nem oranının yüksek olduğu yerlerde bulunur. yağmur hastalığı şiddetlendirebilir. Otlara saldırdığı bilinmemektedir.

Terminoloji

Sclerotinia , yazımları nedeniyle sıklıkla diğer terimlerle karıştırılır:

Sclerotinia - beyaz küf olarak bilinen mantar bitkisi patojeni
Sclerotia - Sclerotinia ve Sclerotium tarafından üretilen dinlenme cisimleri
Sclerotium - domateslerde Güney yanıklığına neden olan mantar bitkisi patojeni

Hastalık Gelişimi

Sclerotinia'nın hastalık döngüsü tipik olarak apothecia adı verilen mantar gövdelerinden (kahverengi, fincan şeklinde meyve veren gövdeler, 5-15 mm çapında) salınan akrosporlardan başlar. Akrosporlar uzun mesafeler kat edebilir ve seranın havalandırma deliklerinden veya kapılarından içeri girebilir. Sclerotinia'nın gelişmesi için yüksek neme ve/veya ıslak yüzeylere ihtiyacı vardır. 60-70°F (15-21°C) arasındaki daha soğuk sıcaklıkları tercih eder ancak 36-90°F (2-32°C) sıcaklıklarda gelişebilir.

Bir akrospor bir çiçeğe veya hasarlı bir dokuya konarsa ve bağıl nem en az %90 ise çimlenir ve bitkiye girer. Sağlıklı yapraklar ve gövdeler yalnızca hasarlı doku veya yaprak yaşlanması yoluyla giriş noktaları oluştuğunda enfekte olur. Penetrasyon bölgesinde tipik olarak açık kahverengi lezyonlar oluşur. Bu lezyonlar, genişleyen, sulu, yumuşak bir çürüklük oluşturan, suyla ıslanmış yumuşak noktalar olarak görünebilir (bazı bitkilerde nispeten kuru olabilirler). Yeterli nem ve nem varsa, enfekte nokta üzerinde beyaz, pamuksu miselyum büyüyecektir. Lezyon toprak hattına yakınsa beyaz miselyum yetiştirme ortamına veya toprak yüzeyine yayılabilir.

Pamuksu kütlenin içinde siyah, düzensiz şekilli sklerotlar oluşur. Sclerotia, bitkinin ölümünden hemen önce gövdenin veya diğer bitki dokusunun içinde oluşan siyah, "tohum benzeri" dinlenme gövdeleridir. Bitki kalıntılarında bir süre, toprakta ise 10-15 yıl kadar kalabilmektedirler. Sclerotia sonunda çimlenir, topraktaki organik maddeyi istila eder ve akropsorların salındığı apothecia'yı oluşturarak döngüyü yeniden başlatır.

Bitki Belirtileri

Sclerotinia'nın ilk gözle görülür belirtileri arasında saplarda, yapraklarda veya çiçeklerde oluşan açık kahverengi lezyonlar bulunur. Bahsedildiği gibi bu lekeler su ile ıslanmış gibi görünse de bazı bitki türlerinde kuru çürüklük şeklinde karşımıza çıkar. İlerledikçe bitki dokusu hızla yok edilir; genellikle bronzlaşmış, hastalıklı dokudan normal dokuya dar bir geçiş olur. Bir bitkinin gövdesinde veya tepesinde enfeksiyon meydana gelirse, bir lezyon gövdeyi kuşatabilir ve yaprakların solmasına neden olabilir, bu da sararmaya ve ardından kahverengiye dönebilir. Sonunda tüm gövde ölür. Kanopiler yoğunsa ve nem yüksekse hastalık tek bir bitkiye hızla yayılabilir ve bir bitkiden diğerine geçebilir.

Hastalık yönetimi

Sclerotinia daha düşük sıcaklıkları tercih eder, ancak geniş bir sıcaklık aralığını tolere edebilir. Ancak çoğu hastalıkta olduğu gibi yüksek nem ve ıslak koşulları tercih eder. Serada veya fidanlıkta Sclerotinia'nın gelişmesini veya yayılmasını en aza indirmek için kullanılabilecek diğer kimyasal olmayan kontrol yöntemleri aşağıda verilmiştir :

Sclerotinia'yı barındırabilecek tüm yabani otları ve bitki kalıntılarını temizleyin .
Büyüme mevsimi bittikten sonra serayı sterilize edin.
Enfekte bitkilerden elde edilen yetiştirme ortamını tekrar kullanmayın.
Seradaki nemi en aza indirin.
Fanları çalıştırarak hava akışını maksimuma çıkarın.
Bitki kanopisindeki nemi en aza indirecek şekilde bitkiler yerleştirin.
Yaprakların ve sapların akşamdan önce kurumasını sağlamak için sabahları sulayın. Mümkünse yaprakları ıslatmaktan kaçının.
Bitkilere zarar verebilecek ve Sclerotinia için giriş noktası görevi görebilecek bitki işlemlerini en aza indirin .

Sclerotinia'yı kontrol altına almak için uygulanabilecek birçok kimyasal ürün vardır ; bu nedenle daha fazla bilgi için ziraat mühendisinize veya ziraat fakültelerinin bitki koruma bölümlerine danışın.

Ufuk GÜLLÜ

Botanist & Doğa Bilimci & Yazar